อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์

หลักเมืองประจวบคีรีขันธ์
ตั้งอยู่บนถนนสละชีพ อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์ ใกล้เชิงเขาช่องกระจก องค์หลักเมืองแกะสลักลวดลายปราณีตสวยงามวิจิตรบรรจง โดยส่วนยอดแกะเป็น 4 พักตร์ 4 เศียร เป็นที่สักการะของชาวเมือง และสถานที่ท่องเที่ยวแห่งหนึ่งของจังหวัด

วัดเขาถ้ำคั่นกระได
ตั้งอยู่เชิงเขาบริเวณอ่าวน้อย ก่อนถึงตัวเมืองประจวบคีรีขันธ์ เป็นระยะทาง 3 กิโลเมตร ในบริเวณมีถ้ำขนาดเล็ก ประดิษฐานพระพุทธไสยาสต์ ในอดีต ถ้ำแห่งนี้เป็นสถานที่ซึ่งชาวเรือมักเข้ามาอาศัยหลบพายุฝน

อำเภอกุยบุรี อำเภอสามร้อยยอด

อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
ห่างจากหัวหินลงมาทางใต้ประมาณ 63 กิโลเมตร มีพื้นที่ 98 ตารางกิโลเมตร หรือ 61,300 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศประกอบด้วย ภูเขาหินสลับซับซ้อน มีที่ราบน้ำท่วมถึงอยู่ริมชายฝั่งทะเล เป็นที่อยู่อาศัยของนกนานาชนิด นับเป็นอุทยานแห่งชาติประเภทชายฝั่งทะเลแห่งแรกของประเทศไทยและในเขตอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด มีแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญดังนี้

จุดชมวิวเขาแดง
ระยะทางจากที่ทำการอุทยานไปยังจุดชมวิวประมาณ 500 เมตร ใช้เวลา ประมาณ 30 นาที เวลาที่เหมาะแก่การชมวิว คือ ตอนเช้ามืดประมาณ 5.30 น. เนื่องจากสามารถชมพระอาทิตย์ขึ้นและทัศนียภาพโดยรอบได้สวยงาม

คลองเขาแดง
นักท่องเที่ยวสามารถเช่าเรือจากหมู่บ้านเขาแดง ล่องไปตามลำคลองประมาณ 3 - 4 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางไป - กลับ ประมาณ 1 ชั่วโมงครึ่ง มีนกนานาชนิดให้ชมเวลาที่เหมาะแก่การ ล่องเรือ คือ ประมาณ 16.30 -17.00 น. เพราะอากาศร้อนและสามารถชมพระอาทิตย์ตกได้อย่างสวยงาม

หาดสามพระยา
อยู่เหนือที่ทำการขึ้นไป 3.5 กิโลเมตร เป็นหาดทรายที่สวยงามมีต้นสนทะเลขึ้น อยู่ทั่วไป ชายหาดมีความยาว 1 กิโลเมตร มีสถานที่สำหรับกางเต็นท์พักแรม

ถ้ำไทร
อยู่บนเขาใกล้กับหมู่บ้านคุ้งโตนด ทางไปหาดสามพระยา ปากถ้ำมีต้นไทรอยู่ต้นหนึ่ง ภายในถ้ำมีบันได 15 ขั้น ลงสู่ห้องโถงใหญ่ ผนังถ้ำมีหินงอกหินย้อยเป็นอ่างน้ำลดหลั่นลงมา เรียกว่า “ห้องสระโบกธรณี” ถัดไปเป็นห้องม่านเจ็ดสี และห้องน้ำตกแห้งหรือหินข้าง ซึ่งเป็นห้องโปร่งโล่ง มีปล่องอยู่ด้านบน ทำให้แสงสาดส่องมากระทบผนังหินดูสวยงามมากมีหินงอกหินย้อยรูปร่าง ต่าง ๆ แต่ค่อนข้างมืด นักท่องเที่ยวสามารถขอเช่าตะเกียงสำหรับชมถ้ำได้ที่หมู่บ้านคุ้งโตนด

ถ้ำแก้ว
อยู่ที่เขาหุบจันทร์ ก่อนถึงบ้านบางปู 3 กิโลเมตร จากเชิงเขาต้องเดินเท้าอีก 15 นาที ก็ถึงทางลงปากถ้ำเป็นอุโมงค์ขนาดใหญ่ยาวลึก มีหินงอกหินย้อยระยิบระยับเป็นประกายคล้ายเพชรเมื่อต้องแสงไฟหินบางก้อนโปร่งใสเมื่อกระทบแสงไฟจะเรืองสว่างทั้งก้อน เป็นถ้ำที่สวยงาม ที่สุดของบรรดาถ้ำ หินปูนในภูมิภาคนี้

ถ้ำพระยานครและหาดแหลมศาลา
ตั้งอยู่บริเวณเขาเทียน ห่างจากที่ทำการอุทยานไปทาง เหนือ 16 กิโลเมตร นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางโดยทางเรือ จากหมู่บ้านบางปูประมาณ 10 นาที จะถึงหาดทรายขาวสะอาด อันเป็นที่ตั้งของหน่วยพิทักษ์อุทยานฯ

อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์

อ่าวประจวบคีรีขันธ์ เป็นที่ตั้งของตัวเมืองประจวบฯ มีความยาวประมาณ 8 กิโลเมตร โดยเริ่มจาก เขาตาม่องล่ายทางด้านทิศเหนือ เป็นวงโค้งไปจดเขาล้อมหมวกทางด้านทิศใต้ หน้าอ่าวมีเกาะรูปร่างแปลกตา อยู่หลายเกาะ ทำให้ทิวทัศน์ของอ่าวดูสวยงาม เป็นสถานที่พักผ่อนยามเย็นของชาวเมือง นักท่องเที่ยวมักมาชมพระอาทิตย์ขึ้นตอนเช้าตรู่

เขาช่องกระจก
เป็นภูเขาขนาดเล็ก อยู่ด้านหลังศาลากลางจังหวัด มีบันไดขึ้นไปจนถึงยอดเขา ซึ่งเป็นที่ ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุและพระพุทธบาทจำลอง ด้านทิศเหนือของภูเขามีช่องโปร่ง คล้ายกับกรอบของ กระจก จากยอดเขาสามารถมองเห็นทิวทัศน์ของตัวเมืองและอ่าวประจวบได้อย่างสวยงาม มีฝูงลิงที่ซุกซนน่ารักให้ดูเพลิดเพลินอีกด้วย

อ่าวมะนาว
อยู่ห่างจากตัวเมืองไปทางทิศใต้ 5 กิโลเมตรเป็นที่ตั้งของกองบิน 53 และเคยเป็นยุทธภูมิ ในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง ระหว่างกองทัพไทยและกองทัพญี่ปุ่น บริเวณอ่าวมีทิวทัศน์ที่สวยงาม

อำเภอปราณบุรี

วนอุทยานปากน้ำปราณ ปากน้ำปราณบุรี เป็นที่อยู่ของชาวประมง อยู่แยกจากถนนเพชรเกษมตรงกิโลเมตรที่ 256 เข้าไปประมาณ 14 กิโลเมตร มีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจคือ วนอุทยานปราณบุรี

อำเภอหัวหิน

หาดหัวหิน เป็นที่ตากอากาศที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันดีของชาวไทยมาช้านาน ชายหาดที่สวยงาม ทรายขาวละเอียด น้ำทะเลใสจนมีสมญานามว่า “ราชินีแห่งความร่มรื่น” บรรยากาศสงบร่มรื่น อากาศบริสุทธิ์เย็นสบาย

เขาตะเกียบ เขาไกรลาศ ห่างจากที่ว่าการอำเภอหัวหินไปทางใต้ 6 กิโลเมตร เป็นเขาที่ยื่นออกไปใน ทะเล มีโขดหินสวยงาม บนเขาเป็นที่ตั้งของวัดและพระบาทจำลอง อากาศบนเขาเย็นสดชื่น สามารถขึ้นไปชม ทิวทัศน์ ชายทะเล และเมืองหัวหินโดยรอบได้ การเดินทางสะดวก มีรถสองแถวโดยสาร มีร้านอาหารและของที่ระลึกคอยให้บริการ

สวนสนประดิพัทธิ์ อยู่ห่างจากหัวหินไปทางทิศใต้ประมาณ 8 กิโลเมตร ตามถนนเพชรเกษม มีบริเวณติดกับชายหาดยาวเหยียดสวยงาม เงียบสงบ จนสามารถได้ยินเสียงลมพัดยอดสน มีบังกาโลและที่พักรับรองไว้บริการนักท่องเที่ยว

เขาเต่า อยู่ห่างจากตัวอำเภอหัวหินประมาณ 13 กิโลเมตร บริเวณเขาเต่ามีหาดทรายที่สะอาดและสวยงาม คือ หาดทรายน้อย และยังมีเกาะขนาดเล็กอยู่ไม่ห่างจากชายฝั่งเท่าใดนัก บนเกาะมีเปลือกหอยชนิดต่าง ๆ ทับถมกันอยู่มากมาย

น้ำตกป่าละอู อยู่ห่างจากอำเภอหัวหินไปทางทิศตะวันตก ประมาณ 80 กิโลเมตร ในท้องที่ตำบล ห้วยสัตว์ใหญ่ ตัวน้ำตกอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน มีพื้นที่ถึง 273,125 ไร่ ประกอบด้วย น้ำตกละอูใหญ่ และละอูน้อย รวม 11 ชั้น ที่มีความสวยงาม มีน้ำตลอดปี บริเวณข้างเคียงยังเป็นป่าทึบ สามารถตั้งแคมป์พักแรมได้ การเดินทางสะดวก รถยนต์สามารถเข้าถึงได้

อำเภอทับสะแก

อุทยานแห่งชาติหาดวนกร อยู่ห่างจากตัวเมืองไปทางทิศใต้ประมาณ 22 ก.ม. ท้องที่ตำบลห้วยยาง อำเภอทับสะแก จะถึงทางแยกซ้ายมือจะพบป้ายแสดงที่ตั้งอุทยาน ฯ เข้าไปประมาณ 4 กิโลเมตร ก็จะถึงชายหาดที่มีหาดทรายขาวสะอาดสวยงาม เงียบสงบกว้างสุดสายตา น้ำทะเลใสสะอาด คลื่นแรงเหมาะแก่การเล่นน้ำตลอดแนวชายหาดมีทิวสน อันร่มรื่น มีบ้านรับรองและที่พักซึ่งเหมาะสำหรับการค้างคืนเป็นครอบครัวหรือเป็นครอบครัวหรือเป็นหมู่คณะได้เป็นอย่างดี

อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง มีพื้นที่อยู่ในเขตอำเภอเมือง อำเภอทับสะแก และอำเภอบางสะพาน รวม 100,625 ไร่ ที่ทำการอุทยานฯ ตั้งอยู่บริเวณน้ำตกห้วยยางเป็นน้ำตกขนาดเล็กมีความสูง 7 ชั้น ลดหลั่นลงมา มีอ่างน้ำตกที่ไม่ลึกเหมาะแก่การเล่นน้ำ และพักผ่อน

อำเภอบางสะพาน

อ่าวแม่รำพึง อยู่ห่างจากตัวเมืองประจวบคีรีขันธ์ ประมาณ 86 กิโลเมตร และห่างจากถนน เพชรเกษมเข้าตัวเมืองบางสะพาน 17 กิโลเมตร ชายหาดค่อนข้างเงียบสงบ มีถนนเลียบชายหาด มีร้านอาหารทะเลและรีสอร์ทริมชายหาด

อ่าวบ่อทองหลาง ห่างจากอ่าวแม่รำพึง ตามถนนเลียบชายหาด ประมาณ 4 กิโลเมตร จะพบอ่าวเล็ก ๆ ที่โค้งเป็นรูปพระจันทร์เสี้ยวเกือบจรดกัน ภายในอ่าวน้ำทะเลใสและตื้น มีเกาะหินเล็ก ๆ ตั้งเรียงรายด้านหน้าอ่าว บังคลื่นลม ทำให้เหมาะแก่การเล่นน้ำทะเลทิวทัศน์สวยงามยิ่ง

เขาถ้ำม้าร้อง ตั้งอยู่หมู่ 1 ตำบลพงศ์ประศาสน์ ก่อนถึงที่ว่าการอำเภอบางสะพาน 2 กิโลเมตร จะมีทางแยกขวามือเป็นถนนลาดยาง 1 กิโลเมตร รถยนต์สามารถเข้าถึงปากถ้ำ ภายในถ้ำมีหลายคูหาซึ่งมีการพัฒนาติดตั้งหลอดไฟมีแสงต่าง ๆ กัน ประดับประดาทำให้บรรยากาศในถ้ำดูสวยงามน่าสนใจมากยิ่งขึ้น ผนังถ้ำด้านหนึ่งมีพระพุทธรูปวางเรียงตลอดแนว สถานที่กว้างขวาง อากาศเย็นสบาย

อุทยานป่ากลางอ่าว เป็นอุทยานป่าไม้เบญจพรรณ ที่มีความอุดมสมบูรณ์ ซึ่งอยู่ใกล้ชุมชนอำเภอบางสะพานเพียง 2 กม. และอยู่ ติดชายทะเล มีป่าไม้ยางขนาดใหญ่ ให้ความร่มรื่น

อำเภอบางสะพานน้อย

เกาะทะลุ อยู่ในเขตอำเภอบางสะพานน้อย ใช้เวลาเดินทางประมาณ 15 - 20 นาที จากบ้านปากคลอง รอบ ๆ เกาะทะลุอุดมไปด้วยปะการังสีสวย หาดทรายขาวสะอาด น้ำทะเลใส ปลาทะเลชุม

หาดบางเบิด อยู่ตำบลทรายทอง หาดทรายกว้างสวยงาม น้ำทะเลใส

เล่นน้ำทะเลได้อย่างสะดวกสบายทีเดียว
การเข้าไปเที่ยวน้ำตกขาอ่อน ควรใช้รถขับเคลื่อนสี่ล้อ เพราะทางค่อนข้างสมบุกสมบัน ตัวน้ำตกสวยคุ้มค่าการบากบั่นเข้าไปเยือน

สำหรับผู้ที่ดำน้ำลึก ประจวบคีรีขันธ์มีแหล่งดำน้ำที่มีความหลากหลาย มีแนวปะการังใหญ่และสมบูรณ์มากอยู่ที่เกาะจาน เกาะทะลุ เกาะสิงห์ หาดหินกรูด ฯลฯส่วนกิจกรรมผจญภัยอื่นๆ เช่น เจ็ตสกี ขี่เอทีวี ขี่ม้า

สำหรับผู้ที่ชื่นชอบทะเลสงบ ไม่มีตึกสูงเรียงราย แนะนำให้ไปที่หาดบ้านกรูด ที่นี่มีถนนสายเล็กเลียบหาด ขับรถเที่ยวได้เพลินใจ
ถนนเลียบชายทะเลจากอ่าวบ้านกรูดไปจนถึงบางสะพาน เป็นเส้นทางที่สงบและสวยงาม รถราไม่พลุกพล่าน เหมาะแก่การขับรถเที่ยวชมวิว
การพายคายัคลัดเลาะป่าชายเลนไปตามคลองเขาแดง ควรตรวจสอบเวลาน้ำขึ้นลงจากผู้ประกอบการก่อน ควรไปพายในช่วงที่น้ำนิ่ง จะได้ไม่เหนื่อยจนเกินไป

อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์
หว้ากอ จากตัวเมืองลงมาทางใต้ 12 กิโลเมตร จะมีทางแยกเข้าหว้ากอทางซ้ายมือ หว้ากอเป็นดินแดนสำคัญทางด้านประวัติศาสตร์ของวงการวิทยาศาสตร์ไทย ปัจจุบันกรมการศึกษานอกโรงเรียนได้รับงบประมาณให้สร้างอุทยานวิทยาศาสตร์พระจอมเกล้า ณ หว้ากอ เพื่อให้เป็นศูนย์วิทยาศาสตร์ ในเอเซียตะวันออกเฉียงใต้งของกองบิน 53 และเคยเป็นยุทธภูมิ ในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง ระหว่างกองทัพไทยและกองทัพญี่ปุ่น บริเวณอ่าวมีทิวทัศน์ที่สวยงาม

อำเภอหัวหิน
พระราชวังไกลกังวล ตั้งอยู่ห่างจากหัวหินไปทางทิศเหนือ 3 กิโลเมตร บนถนนเพชรเกษม กม.ที่ 229 เป็นที่ประทับในการเสด็จฯแปรพระราชฐานในฤดูร้อนของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และพระบรมวงศานุวงศ์ สร้างในสมัยรัชกาลที่ 7 มีเนื้อที่ 300 ไร่เศษ ในบริเวณมีพระตำหนักหลายหลังมีชื่อคล้องจองกัน ได้แก่ พระตำหนักเปี่ยมสุข ปลุกเกษม เอิบเปรม เอมปรีดิ์ สร้างอยู่กลางอุทยานไม้ดอกไม้ประดับนานาพันธุ์ โดยมีพื้นที่ด้านหนึ่งติดชายทะเล

อำเภอปราณบุรี

เขื่อนปราณบุรี เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ เป็นเขื่อนดินล้อมรอบ บรรยากาศดี เหมาะแก่การไปพักผ่อนชมวิว และตกปลา เป็นเขื่อนที่กักเก็บ บรรจุน้ำได้ 445 ล้านลูกบาศก์เมตร

อำเภอหัวหิน
ร้านโกลเด้นท์เพลซ ร้านโกลเด้นท์เพลซ ตั้งอยู่อำเภอหัวหิน บริเวณหน้าวังไกลกังวล เป็นร้านโครงการตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นที่จำหน่ายผลิตภัณฑ์ และพืชผักปลอดสารพิษ และร้านขายสินค้าพื้นเมือง เช่น ผ้าโขมพัสตร์